Trên thị trường chứng khoán số công ty tốt thật tốt giả, gồng lên để tốt rất nhiều. Đa phần các nhà đầu tư non nớt họ chỉ nhìn nổi giá trị sổ sách hoặc lợi nhuận EPS. Mà không nhìn ra được chiều sâu ẩn ý của lãnh đạo gọi là Ý CHÍ LÃNH ĐẠO HỌ MUỐN GÌ.
Nếu hiểu được điều này bạn rất dễ giàu cũng như tránh được các kiếp nạn chết bất đắc kì tử như TTF, ATA…
1/ Tốt phi logic
Câu chuyện cách đây vài năm SCL báo cáo tài chính lãi cao, phi vèo vèo, nhưng A7 cảnh báo dòng tiền kém, nó phải đi vay nợ ngân hàng đúng trong quý đó để trả cổ tức tiền mặt tỷ lệ rất cao.
Khi đó A7 bị chửi cho nát mặt nào “ghen ăn tức ở nào cay cú”… nhưng A7 thấy một sự tốt không hợp logic, chúng ta phải hiểu được một logic thông thường nếu phi logic hãy đặt dấu hỏi.
Tại sao họ phải gồng rướn lên? Một doanh nghiệp nếu không có mưu đồ gì họ không thiếu tiền đâu cần làm vậy nhỉ?
Câu trả lời sau đó là “ LÃNH ĐẠO BƠM TỐT ĐỂ LỪA XẢ” sau khi Anh M và ông em xả xong SCL từ giá 3x về 2k.
Câu chuyện của ATA nó tồn kho thủy sản gần 500 tỷ trong khi mỗi năm doanh thu chỉ bán được 100 tỷ cá tồn kho > 5 năm thì chỉ có thối. Vì vậy khi A7 đọc báo cáo tài chính hiểu ngay Ý CHÍ LÃNH ĐẠO MUỐN GIẤU LỖ. A7 đăng bài cảnh báo ATA sập ngay hàng chục phiên sàn từ 8k về 1 – 2k nhiều ông không tin sau vụ đó đều đi ăn mày.
Câu chuyện HBC. Khi dòng tiền âm rất nặng, nợ phải thu chồng chất, vay nợ tăng chóng mặt nhưng báo cáo tài chính lại tốt quá mức bình thường.
Khi hạch toán lợi nhuận cao tức sẽ phải nộp ngay thuế thu nhập 20%. 1.000 tỷ lợi nhuận sẽ nộp ngay 200 tỷ trong khi túi không có tiền cứ phải gồng lên để vay tiếp nộp thuế thu nhập. Nếu một công ty thực sự tốt họ sẽ không làm như vậy nếu không có ẩn ý gì đằng sau.
A7 hiểu đây là một game Ý CHÍ LÃNH ĐẠO dụ quỹ để bán vốn thu 1.000 – 2.000 tỷ. Nếu gồng lên một thời gian không dụ được quỹ nào thì sẽ nổ ngay do không đủ sức cứ nộp thuế thu nhập và đi vay mãi được.
Câu chuyện DPG. Nó cũng tương tự như HBC dòng tiền yếu, đầu tư tài sản cố định quá lớn, tỷ lệ vay nợ tổng doanh thu bằng 2 lần phải trả lãi ngân hàng 200% lãi suất hiện hành … để lợi nhuận cao là rất khó
Nhưng nó vẫn báo cáo tài chính tốt. Có thể hiểu đây cũng là một game dụ quỹ để bán vốn trả bớt nợ giống HBC mà thôi. Nếu bán thất bại sẽ hiện nguyên hình.
2/ Xấu phi logic
Năm 2006 IPO con HDG vốn 12,5 tỷ có 30ha đất An Khánh, khi đó báo cáo tài chính chỉ lãi có 500 triệu, trong khi nó bán toàn đất chỗ đẹp và quỹ đất to vật vã, các công ty bất động sản bản đất vị trí tương tự như NTL đều lãi khủng => PHI LOGIC. Kết quả trả lời Ý CHÍ LÃNH ĐẠO MUỐN GOM HẾT.
Anh Thông xúc hết giờ thành đại gia nghìn tỷ. L14 năm 2012 – 2013 báo cáo tài chính cực kì phọt phẹt, nhưng có cục khách đặt cọc trước mua đất 500 tỷ = đất bán chạy mới có kẻ đặt cọc trước chứ nhỉ? Tại sao nó không hạch toán ? hay lãnh đạo muốn im đi không cho ăn?
Nhưng A7 đã nhìn ra một lý do họ chưa hạch toán vì đất vẫn còn nhiều chưa bán hết, 500 tỷ kia đã đem đi xây đô thị hết, nên tiền mặt không có, họ không thể hạch toán lợi nhuận khủng để đi vay ngân hàng nộp thuế thu nhập doanh nghiệp. A7 đã nhảy vào làm cổ đông lớn vì biết trước nó sắp lãi khổng lồ.
Bây giờ nó bán phần đất còn lại thu tiền về, dòng tiền mặt vô tư mới là lúc nó bùng nổ. Biết bao cao thủ phân tích báo cáo tài chính L14 không thể nhìn ra nổi lãi và tiền mặt nằm ở đâu vì thế họ không thể ăn nổi.
Hơn 3 năm mà quá nhanh từ khi ôm L14. Bao biến cố xảy ra, bao trận đẫm máu tàn khốc. Rơi 30 – 50%. Nếu không đủ tầm nhìn xa. Không hiểu doanh nghiệp chẳng ai có thể ôm lâu được như vậy. Đa phần anh em mỗi ông ăn được một mẩu.
Có ông đã từng cắt lỗ cách giá hiện nay cả chục lần và rồi vẫn sẽ tiếp tục như vậy. Chỉ có những ai nhìn ra được khả năng L14 lên vài trăm ngàn/cổ phiếu kẻ đó mới có thể giữ được lâu và ăn trọn một hành trình dài .
Năm xưa A7 thời trẻ trâu đã từng bán 2 cái nhà để đầu tư công ty. Làm ăn vẫn lãi nhưng giá nhà tăng ác quá A7 chẳng thể mua lại nổi được căn nhà cũ. 3 năm qua chứng kiến rất nhiều anh em họ cứ bảo em thấy L14 lên nhiều rồi.
Em bán đất chuyển sang trồng rừng TTF. Bán đất chuyển sang sản xuất que hàn QHD. Em bán đất chuyển sang gò bồn inox SHI. Bán đất chuyển xây thuê chung cư LGL. Bán đất chuyển xây thủy điện SD3. Bán đất đào mỏ đồng ACM. Bán đất trồng mía SLS. Bán đất làm đủ trò đủ thứ.
Nhưng cuối cùng hầu như chết sạch cả. Vừa rồi một cổ đông khá khá lại bán đất trồng đưa và lau cột phát sóng.
Có sống lâu và nhiều kinh nghiệm mới hiểu được rằng hàng trăm công ty như khách sạn Kim Liên, Dệt Minh Khai, giày Thượng Đình, in Trần Phú, cơ khí công cụ số 1, hãng phim truyện làm nữa làm mãi thì tài sản lớn nhất vẫn là đất mà thôi.
Những kẻ bán đi để đổi thứ mơ hồ chả mấy ai thành công bởi vì có nhiều thứ chỉ là nhất thời còn đất tăng giá dài hạn mới là vĩnh cửu.
10 dấu hiệu doanh nghiệp “làm xiếc” với báo cáo tài chính – Nhà Đầu Tư 1970
10 dấu hiệu dưới đây rất có thể cho thấy doanh nghiệp đã sử dụng thủ thuật kế toán để thổi phồng lợi nhuận. Kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm đang là căn cứ cơ bản để nhà đầu tư đưa ra quyết định giao dịch chứng khoán.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia tài chính, cũng như kinh nghiệm mà thị trường đã trải qua nhà đầu tư cần cảnh giác với những số liệu có dấu hiệu bất thường. 10 dấu hiệu dưới đây rất có thể cho thấy doanh nghiệp đã sử dụng thủ thuật kế toán để thổi phồng lợi nhuận.
1. Lợi nhuận đánh bại thị trường
Nếu một doanh nghiệp bình thường hoạt động ở lĩnh vực không mấy đặc sắc, mà duy trì được lợi nhuận khả quan, thậm chí vượt trội trong môi trường kinh doanh khó khăn, thì các con số ấn tượng cần được đem ra mổ xẻ.
2. Lợi nhuận ấn tượng nhưng không được đối thủ cùng ngành vị nể
Đây là trường hợp của Công ty cổ phần Dược phẩm Viễn Đông (DVD). Khi cổ phiếu này mới lên niêm yết, ít nhất 3 công ty chứng khoán lớn có báo cáo đánh giá hoạt động của DVD rất khả quan. Dựa trên thông tin DVD công bố, các công ty chứng khoán này tính toán EPS dự phóng của cổ phiếu DVD cao nhất nhì trong ngành.
Khi cổ phiếu DVD nhận được nhiều lời tán dương từ các chuyên viên phân tích, thì không ít doanh nghiệp cùng ngành dược lại không mấy xem trọng hoạt động kinh doanh của DVD. Thực tế cho thấy, DVD đã sụp đổ.
3. Lợi nhuận nhảy vọt so với cùng kỳ
Hai năm trước khi niêm yết, DVD chỉ đạt lợi nhuận lần lượt 18,5 tỷ đồng và 25,5 tỷ đồng, nhưng vào năm 2009, khi vừa niêm yết, lợi nhuận bất ngờ nhảy vọt lên 109 tỷ đồng.
Đáng chú ý, lợi nhuận của DVD xuất phát từ hoạt động sản xuất – kinh doanh chính, chứ không phải từ các thu nhập bất thường như thanh lý tài sản, chuyển nhượng vốn.
“Hiện tượng” DVD sau này được giải mã bằng hình thức ghi nhận “doanh thu ảo”.
4. Lợi nhuận ấn tượng công bố trước các đợt phát hành tham vọng
Trong quý II/2010, mặc dù thị trường chứng khoán suy giảm, đa phần công ty chứng khoán thua lỗ, nhưng công ty chứng khoán VNDirect (VND) công bố lãi 53 tỷ đồng.
Thế nhưng, vào quý IV/2010, khi thị trường chứng khoán phục hồi, đa phần các công ty chứng khoán có lãi, thì VND lại công bố lỗ 117 tỷ đồng. Lãnh đạo VND giải thích, thua lỗ có nguyên nhân khách quan là thị trường biến động, nhưng giới phân tích nhìn nhận, con số lợi nhuận khả quan trước đó của VND có thể được công bố để hỗ trợ cho đợt phát hành tăng vốn từ 500 tỷ đồng lên 1.000 tỷ đồng vào cuối năm 2010.
5. Lợi nhuận được tạo ra từ các giao dịch đáng ngờ
Tháng 7/2010, một doanh nghiệp ngành khí đốt đã triệu tập đại hội cổ dòng bất thường điều chỉnh kế hoạch lợi nhuận tăng 2,5 lần so với con số được thông qua vài tháng trước đó tại đại hội cổ đông thường niên.
Khoản lợi nhuận tăng thêm này được tạo ra từ kinh doanh bất động sản, nhằm phục vụ cho mục đích tăng vốn. Thực chất, khoản lợi nhuận này được tạo ra bằng một giao dịch chuyển nhượng khá đáng ngờ trong liên minh 3 bên đều liên quan đến chủ tịch hội đồng quản trị.
“Âm mưu” này sau đó phá sản do thị trường chứng khoán đi xuống, nhưng cũng khiến nhiều nhà đầu tư thua lỗ khi tin vào con số lợi nhuận “bánh vẽ”.
6. Các con số lợi nhuận thay đổi chóng mặt
Vào đầu quý II năm nay, Công ty cổ phần Tập đoàn Dabaco (DBC) gây chú ý khi Đại hội cổ đông vừa thông qua kế hoạch lợi nhuận 167 tỷ đồng năm 2012, thì hai ngày sau đó, công ty công bố báo cáo tài chính hợp nhất quý I/2012 với 204 tỷ đồng lợi nhuận, gấp 4 lần con số lãnh đạo DBC công bố tại Đại hội cổ đông.
Giải thích với báo giới và giải trình với cơ quan quản lý thị trường, ý kiến của lãnh đạo DBC tỏ ra không thống nhất về cách ghi nhận lợi nhuận từ việc chuyển nhượng dự án bất động sản.
7. Lợi nhuận gắn với các đợt thanh lý tài sản khả nghi
Các đợt thanh lý tài sản lớn có thể là biện pháp cứu vãn kết quả kinh doanh yếu kém của doanh nghiệp. Đặc biệt, nếu việc thanh lý diễn ra sát thời điểm kết thúc chu kỳ kế toán, thì gần như chắc chắn là doanh nghiệp có ý đồ.
Đơn cử, năm 2010 Công ty cổ phần Nước giải khát Sài Gòn (Tribeco) chuyển nhượng cổ phần tại Tribeco Bình Dương cho một cổ đông lớn là Uni – President vào đúng ngày 30/6. Động thái này giúp Tribeco lãi 44 tỷ đồng trong quý II/2010 và khiến cổ phiếu tăng giá mạnh.
Tuy nhiên, đây là quý lãi duy nhất của Tribeco trong 13 quý liên tiếp.
8. Lợi nhuận cao đột biến rơi vào quý I và quý III
Báo cáo tài chính quý I và quý III không yêu cầu phải soát xét, nên các “bùa chú” kế toán nhiều khả năng được doanh nghiệp đem ra áp dụng nhiều nhất.
9. Thay đổi kế toán trưởng liên tục
Chưa kể những lần thay đổi người đại diện pháp luật và tổng giám đốc, trước khi kết thúc năm tài chính 2011, Công ty cổ phần Nhựa Tân Hóa (VKP) liên tục thay kế toán trưởng. Hai vị trí tổng giám đốc và kế toán trưởng có vai trò quan trọng đối với chất lượng báo cáo tài chính của doanh nghiệp.
Sự thay đổi đột ngột cả hai vị trí này trước thời điểm năm tài chính kết thúc có thể là một dấu hiệu không lành, bảo hiệu Báo cáo tài chính có thể bị can thiệp.
10. Doanh nghiệp có thể “múa may” lợi nhuận bằng cách thay đổi chính sách bán hàng, cho phép người mua trả chậm để tăng doanh thu.
Kỹ thuật khác là thay đổi các ước kế toán ghi nhận giá trị các hợp đồng tương lai về thời điểm hiện tại.
Xem các bài tiếp theo trong Sách Nhà Đầu Tư 1970 tại đây:
- Sách nhà đầu tư 1970 bản PDF full – Phần 4
- Sách nhà đầu tư 1970 bản PDF full – Phần 4 – Chương 1
- Sách nhà đầu tư 1970 bản PDF full – Phần 4 – Chương 2
- Sách nhà đầu tư 1970 bản PDF full – Phần 4 – Chương 4
- Sách nhà đầu tư 1970 bản PDF full – Phần 4 – Chương 5
