Đầu tháng 7 chúng mình nghe tin đặc xá.
Lần đặc xá trước đó là vào năm 2013, khi đó trại đang có gần 90 người thì sau khi đặc xá xong còn chưa tới 40, những người còn lại đa phần là chưa đủ điều kiện, chỉ 1 số ít cá biệt thì ko thuộc diện được xét duyệt đặc xá. Theo luật, thì những người được và diên đặc xá nó cũng gần giống với các điều kiện như lúc xét duyệt giảm án, đó là những người phạm tội lần đầu ( tiền án 1 ) và ko phải án chính trị hay một số án mà thông tư hướng dẫn hằng năm nó loại trừ ra (có những năm cướp có tổ chức, hoặc có năm trộm cắp có tổ chức, ma tuý có tổ chức thì ko được hưởng đặc xá), chấp hành đủ 1/3 thời hạn án phạt, đủ kỳ - quý cải tạo từ khá tốt theo yêu cầu, và phải đảm bảo thực hiện hết các nghĩa vụ dân sự ( bao gồm án phí, chi phí liên quan, khắc phục hậu quả kinh tế ….) khi đã đủ các điều kiện này thì sẽ được nộp hồ sơ xét duyệt.
Năm nay chắc sẽ đông hơn, vì còn nhiều người sót lại do năm ngoái không được hưởng đặc xá, mọi người tích cực nghe ngóng, chờ thông tư hướng dẫn, cán bộ cũng chắt lọc, rà soát trước xem những ai có khả năng được đặc xá và những ai sẽ phải ở lại, để sắp xếp lại một số vị trí trong trại để việc hoạt động của các nhà xưởng không bị gián đoạn.
Cả trại đi đến đâu cũng được nghe mọi người bàn tán về việc đặc xá, đoán già đoán non xem ai được về, ai phải ở lại, rồi họ nghĩ đến việc liên hoan, và ở buồng mình cũng vậy. Đến khi có thông tư hướng dẫn rồi, mọi người bắt đầu tổ chức liên hoan, cứ 1 tuần là lại có 2 người gọi người nhà mang đồ lên làm để tổ chức ăn uống tiệc tùng, cả buồng lúc nào cũng trong tình trạng thịt thà ngập mồm, bia uống suốt ngày. Trong trại chính mọi người cũng rất bận trong công tác rà soát phạm nhân, rồi phải tìm mọi cách trấn an những người ko thuộc diện được về,… Khá nhiều việc nên việc đập buồng gần như là ko có, nên ngoài chỗ chúng mình khá là thoải mái.
Về phần anh T “béo” và M “béo” thì đang tính toán để đưa mình lên.
Đầu tiên là quan hệ với cán bộ, mình được đề xuất là người sẽ phục vụ thầy Đ. Thầy Đ là trực trại, phụ trách mảng giáo dục phạm nhân, một cán bộ khá khét tiếng về độ nghiêm, và nếu léng phéng ý kiến thì có thể ăn vài cái bạt tai hay cái đạp là chuyện khá bình thường. Khá cứng, ko ngán một ai, và tất nhiên là ai cũng sợ. Ngày trước, mới bước chân vào trại thôi mình nhìn thầy Đ thôi là cũng tởn, tuy ít nói nhưng thầy khá tinh, chỉ cần liếc qua là cũng biết mọi người đang dấm dúi vi phạm cái gì rồi. Thầy Đ thích hút thuốc, chỉ là Vina thôi, vì thế nên lâu lâu 1 vài tháng mình lại tặng thầy 1 cây thuốc, mình cũng mua sẵn 1 cây, lâu lâu mang ra mời thầy hút, 1 tuần chỉ khoảng 2 -3 bao thôi, vì còn cả người khác mời thầy nữa. Và từ hôm có tin đặc xá, mình bắt đầu lên làm chân giặt quần áo cho thầy, mỗi ngày 1 bộ quần áo lót, 2 ngày 1 bộ quần áo ngành,.. Cũng ko có gì vất vả lắm.
Ngoài ra 2 ông anh cũng lên nói chuyện nhiều với ông trưởng trại, và khá nhiều lần đề xuất những việc liên quan đến mình, nhưng ông trưởng trại là 1 người khá kín tiếng và có nhiều tính toán riêng. Ông chỉ gật gù và bảo cứ về đi, sau này ắt sẽ có sắp xếp.
Vì nguy cơ sắp tới lượng người về nhiều, có thể sẽ thiếu người để duy trì xưởng hương, đúng lúc ấy bên nhập hương bảo rằng có chút trục trặc, chắc phải nghỉ 2 tháng.
Thế là chúng mình chuyển sang làm chiếu trúc, có 1 đội thuê trại làm chiếu để xuất sang Trung Quốc, họ nhập toàn bộ nguyên liệu cũng từ bên kia về, và nhiệm vụ của bọn mình chỉ là xỏ nó lại cho thành 1 chiếc chiếu thôi. Công việc thực ra cũng ko có gì khó khăn, chỉ vài ngày là bọn mình đã có thể tự hoàn thành 1 chiếc chiếu hoàn chỉnh. Đầu tiên là làm đầu chiếu, nó là 1 hàng mắt chiếu dài bắt cùng đoạn dây dày nhất để có thể sau này dựa vào nó để đan những hàng tiếp theo, sẽ có người phụ trách làm đầu chiếu riêng. Sau đó, đầu chiếu này sẽ chuyển cho những người đan chiếu. Họ sẽ có những cây kim dài 1m, và từng bao mắt chiếu, chúng mình đổ ra bàn rồi xỏ lần lượt từng hàng, đôi lúc thay đổi 1 số hạt màu để làm hoa văn. Nghe nói sau khi xỏ xong hoàn thành chiếc chiếu, nó sẽ được đi hấp và xử lý lại trước khi bán, với tốc độ bình thường, mỗi người 1 ngày sẽ được khoán là 1,5 chiếc chiếu.
Công việc này thì chỉ phải đứng đi lại quanh chiếc bàn, cứ 2 người quay đầu vào nhau cùng làm trên 1 cái bàn, được cái sạch sẽ, ko phải chịu bụi bẩn cũng như giàu nhớt như khi đi làm hương. Vì thế nên chúng mình lại có những niềm vui mới, đó là mang theo vài cái loa chạy thẻ nhớ để nghe nhạc, làm thêm cốc cafe, vừa làm vừa uống vừa kể chuyện cho nhau khá vui vẻ… ở trong trại giờ đi đâu cũng thấy có loa, có nhạc và được cái rất ưu ái là chả bị thu. Có lẽ cũng dễ hiểu, ngày xưa đập buồng không thu được gì thì con dao, cái gương, bộ bài cũng sẽ được list ra là đồ vi phạm để lập biên bản, còn bây giờ toàn thu được điện thoại, thì mấy cái thứ đó chả ai thèm để ý, còn chả thèm sờ vào luôn.
Có 1 tuần liền, 1 đội chả biết ở đâu vào thuê khoảng chục người trong trại đi cắt nhựa thừa cho những sản phẩm đồ chơi bằng nhựa của họ, mỗi sản phẩm hình như là 100đ. Chuyện có lẽ rất bình thường nếu như ko phải là vì trong cái đội đến thuê ấy có 1 bé sinh năm 93 tên là Chi, nói thật, bé ấy trông xấu dã man, nhưng mà tù mà, chỉ cần là gái thôi thì nó cũng là một cái gì đó rất chi là này nọ rồi. Hôm ấy là hôm đầu tiên em ấy đến trại mình, sau khi xong việc buổi sáng em ấy bàn giao một số thứ cho mấy người trong đội, mình mới vứt một khay hàng ra bảo em ấy kiểm tra xem có đủ ko? Thế là em ấy cúi xuống để kiểm. Bình thường như vậy người ta sẽ ngồi xuống để kiểm, nhưng ko biết do em ấy vô ý hay là là cố tình, em ấy đứng và cúi xuống để kiểm, mà chẳng may cái áo em ấy mặc cổ lại khá to. Và các bạn biết đấy, chỉ 2 phút sau số lượng người đứng xem em ấy kiểm đông ko xuể. Ông cán bộ ngồi gần đấy mặt đỏ lừ vì xấu hổ nhưng vẫn ngồi im, và chẳng để anh em thất vọng, mình mạnh dạn đi vào bê thêm 2 khay nữa ra bảo em ấy kiểm, các anh em nhìn mình có vẻ rất chi là ngưỡng mộ.
Em ấy hay ngồi gần chỗ mình làm để kiểm hàng, mình và thằng bạn cứ kệ, chém gió tung trời đất, em ấy bảo rằng sao 2 đứa ít nói chuyện với em thế, mình chỉ nhìn em ấy và cười, trong đầu nghĩ rằng. So với Th* thì em chả bằng cái móng tay. Rồi kệ.
Hiện tại, cả mâm 3 buồng bên nhà mình gần 30 người, mọi chuyện bắt đầu xích mích dần từ việc đầu tiên chỉ là tị nạnh về chia đồ ăn, sau đó rồi lại thắc mắc việc sử dụng tiền bất hợp lý và không rõ ràng. Anh S “mặt ma” có trí nhớ khá tốt nên việc tiền nong toàn tính toán trong đầu, thế nên có một số người kêu rằng biết đâu anh biển thủ mất tiền, hôm đấy, sau 1 vụ xích mích nhỏ anh T “béo” túm đầu 1 thằng bên buồng 2 xuống sút cho mấy cái rồi tuyên bố tách mâm ra, buồng ai tự người lấy nấu. Vì anh S “mặt ma” cũng về đặc xá đợt này, nên mọi việc bàn giao lại hết cho mình. Mình bắt đầu phụ trách việc đi chợ, anh S “mặt ma” bắt đầu chuyển tiền cho mình để mình cầm. Ở buồng, đêm đến mình cũng phụ trách luôn việc cất điện thoại, chả biết thế nào, mò lên cái cửa thông gió chỗ nhà vệ sinh, tự dưng thấy một miếng bê tông, nhấc nó lên thì thấy trong đó là 2 cái hốc, được làm bằng ruột của 2 chai nước xả comfort. Tối nào mình cũng chuẩn bị vài cái túi ni nông, cùng vài cái vỏ mì tôm hảo hảo, dùng xong là cuộn thật chặt rồi nhét vào 2 cái hốc đó 2 cái điện thoại, sau đó đậy miếng bê tông lên. Điện thoại phải quấn thật kỹ vì chỗ đó mưa hắt vào, nước lắm lúc chảy đầy vào, dẫu rằng người thiết kế ra nó cũng khéo léo làm cho nó có độ nghiêng, để nước có hắt vào cũng sẽ bị chảy ra hết. Nhưng mình cũng bó khá kỹ và khá nhiều lớp, lắm hôm trời mưa ngâm nó ở đó đến nửa ngày mà trong vẫn khô nguyên.
Tưởng rằng cái hốc đó sẽ được tận dụng trong thời gian khá lâu, ấy vậy mà trước hôm chính thức thả người đặc xá khoảng 1 tuần, thì mình bị mất hết, 2 cái điện thoại và gần 2 triệu tiền mặt. Một phần mình khá chủ quan, quan hệ tốt với căn tin nên có thể mang tiền mặt lên đó để gửi nhờ cầm hộ cho an toàn, hôm ấy vừa được trả tiền, chưa kịp cầm lên thì đã phải nhốt ở buồng. Mình liền nhét nó vào cùng cái điện thoại. Ấy vậy mà sáng hôm sau thì đập buồng. Khá tự tin vì chỗ giấu an toàn, mấy anh em ngồi ngoài sân cứ cười tủm tỉm. Hôm nay chính tay ông đội trưởng vào buồng mình kiểm tra, 15 phút sau, ông chỉ lôi được 1 cái tai nghe hỏng ko biết từ đâu ra, còn đứng nói rằng buồng này tạm thời chỉ thấy cái này. Rồi chốt cửa đi vào buồng khác. Ấy vậy, chả hiểu sao, có 2 lão đi vào lại buồng mình, đúng 1 phút sau đi ra trên tay cầm theo 2 chiếc điện thoại vẫn còn được gói chặt trong túi ni nông của mình. Mọi người quay lại nhìn tỏ ý chia buồn với mình.
Đây chẳng nhớ là lần thứ mấy mình bị mất điện thoại rồi, lần trước thì chính tay ông cậu mình thu điện thoại của mình. Ở trong trại chính, ông cậu mình cũng thuộc dạng một tay đập buồng khét tiếng. Mình mua 1 chiếc điện thoại rồi hôm ấy nghĩ ra cách dấu, đó là cái bình đựng nước giữ nhiệt khá to và cao, mình văn đít ra rồi kéo miếng xốp giữ nhiệt ở xung quanh bình, rồi khoét 1 lỗ đủ để nhét vừa khít cái điện thoại vào, ở trong bình thì mình cho vào toàn thóc, coi như là để cho gà ăn vì hiện tại bọn mình đang nuôi gà chọi. Để cẩn thận hơn với cái máy rà kim loại, mình đã phải chọn chỗ khoét nằm ở cạnh cái quai xách, rồi mình đập quai xách cho rời ra và dùng dây thép để xỏ vào, cái chính là có đoạn dây thép ở đó, nếu nhỡ có máy quét qua thì vẫn cứ yên tâm là ko ai nghi ngờ. Ấy thế mà, khi mình ở xưởng về thì thấy cái bình đã bị đập tung ra, nghe mọi người kể lại, là ông cậu mình đi khám đồ rồi móc cái bình ra, nhìn 1 lượt, rồi chả hiểu sao bảo 1 lão nghĩa vụ đập thử ra xem. Cái kết là đi tong cả điện thoại lẫn sim.
Trong khoảng thời gian này, mình hay đi theo ông anh kỹ thuật phụ ông ấy sửa điện, ít ra việc mắc mấy cái dây điện dễ dễ mình cũng biết làm, và ông trưởng trại cũng bảo mình cố gắng mà học, sau này cần có người phụ trách về mảng này. Ông anh lúc rảnh lại lôi mấy mẩu sắt ra bảo mình tập hàn, tập cắt đi, vì làm ở xưởng hương cần phải biết những việc đó.
Mình vẫn nhớ, cái hôm thông báo đặc xá, cả đội hương của mình bắt đầu lọc ra những người đủ điều kiện, nếu tính cả 2 đội là chắc chắn ở trong diện – và đội đang thuộc dạng cần xem xét thêm, thì ngoài ra còn có 1 mình mình, thuộc dạng ko được đặc xá vì chưa khắc phục hậu quả…. Nhìn mình lúc đó tủi thân ko kém, dù rằng sau đó, có vài người cũng ko được về.
31 – 8 trong trại chính đánh xe ra lấy thông tin của những người vào diện đặc xá, chắc chắn họ sẽ được về trong đợt đặc xá này, buồng mình tính ra còn lại được vài người, ngồi vẩn vơ trong khu nhìn nhau có vẻ khá buồn.
Đầu giờ chiều 1-9, xe ô tô to ra đưa mọi người có tên trong danh sách vào trại chính để sáng hôm sau tổ chức đặc xá thả người. Và hôm ấy, mình chính thức chuyển sang buồng số 4 – những người còn lại ở buồng 3 được chia sang 2 buồng là buồng 2 và 4, buồng 3 chính thức bỏ không.
P23 – Chia tay em.